Herdenking, Wageningen, 19 september 2024


Afbeelding 1


Voor- en achterblad van het programmaboekje
Afbeelding 2


Voorwoord van de commandant van de Koninklijke Landstrijdkrachten Jan Swillens
Afbeelding 3


Afbeelding 4


Afbeelding 5


Afbeelding 6


Afbeelding 7


Afbeelding 8


Afbeelding 9
De bevrijdingsvlam wordt ontstoken in het bijzijn van veteraan Gilbert Clarke (1925)


Afbeelding 10


Afbeelding 11
Veteraan Gilbert Clarke (1925) wordt terugebracht naar zijn stoel.


Afbeelding 12


Afbeelding 13


Afbeelding 14


Afbeelding 15


Afbeelding 16


Afbeelding 17


De veteranen die werden geïntroduceerd in het programmaboekje
Afbeelding 18
Johan Geneuglijk
Johan Geneugelijk heeft de slag in de Javazee meegemaakt. Hij voer op de torpedobootjager Hr. Ms. Witte de With. In de beschrijving van het boekje staat vermeld dat hij heeft gediend als "gunner". Dat zou op een van de vier 120 mm kanonnen, de 75 mm kanon of op een van de vier 40mm machinegweren kunnen zijn geweest. Zijn schip is zeer waarschijnlijk niet toegekomen om deel te nemen aan het gevecht. Nadat de zware kruiser Exeter was getroffen kreeg de Hr. Ms. Witte de With de opdracht om die kruiser te begeleiden terug naar de haven van Soerabaja.

Jim Parks
Jim Parks heeft veel slagen meegemaakt: de landing op Normandië, de slag om de Schelde en de slag om Groningen. In al die slagen werd bijzonder zwaar gevochten. Hij moet verschrikkelijke dingen hebben meegemaakt. Hij moet ook een groot incasseringsvermogen en uithoudingsvermogen hebben gehad om zo achter elkaar die strijd te voeren waarbij ze voortdurend in beweging waren. Volgens mij heeft hij nauwelijks vanuit geconstrueerde stellingen gevochten maar was zijn gevechtseenheid constant in beweging waarbij het gevaar telkens van alle kanten kon komen. Zijn Canadese eenheid "The Royal Winnipeg Rifles" was een infanterie regiment dat maar bestond uit 1 bataljon van waarschijnlijk 500 manschappen + een reserve bataljon. Een regiment bestaat doorgaans uit 3 bataljons. Zijn regiment was onderdeel van een brigadegroep, een verzameling van 5 infanterieregimenten, 3 artillerieregimenten, 1 genie-regiment en een radio-regiment. Jim Parks is een veelgevraagde veteraan voor allerlei herdenkingen.

Mae Krier
Mae Krier heeft zeer vermoedelijk alleen aan de Boeing productielijn gewerkt waar B-17 bommewerpers werden geproduceerd. De B-17 was de meest gebruikte geallieerde bommenwerper boven Europa. Mae Krier moet zich goed hebben gerealiseerd hoe belangrijk haar werk is geweest voor de oorlogsinspanningen in Europa. In de beschrijving hierboven wordt vermeld dat zij haar handtekening heeft geplaats op de 5000ste B-17 in 1944. Hieronder een foto van dat toestel waar haar handtekening samen met tienduizenden van haar collega's op staan.


Afbeelding 19
Mea Krier in haar jonge jaren.
Ze begon in 1943 op 17-jarige leeftijd in de Boeing fabriek te werken aan de assemblage-lijn.
De 5000ste B-17 bommenwerper
De 5000ste B-17 bommenwerper op het terrein van de Boeing fabriek in Seattle.
Er staan naar schatting 35.000 handtekeningen op de romp van het toestel.
De foto is in 1944 genomen.
Ergens op dat toestel moet de handtekening van Mae Krier staan.

Zo te zien zijn de propellers nog niet aangebracht en zijn de wapensystemen nog niet geïnstalleerd.
Dit 5000ste exmplaar werd daadwerkelijk militair ingezet. Men heeft de handtekeningen van de Boeing medewerkers gewoon laten zitten ondanks de vrees van sommigen dat dat de aandacht zou trekken van de vijand en daarom een makkelijk doelwit zou vormen. Het vliegtuig heeft WWII overleefd en is in 1946 gesloopt.


Afbeelding 20
Topedobootjager Hr.Ms. Witte de With
Hierboven een foto van de topedobootjager waar Johan Geneuglijk heeft gediend als kanonnier of als boordschutter.
Hr.Ms. Witte de With was betrokken bij de slag om de Javazee op 27 februari 1942. De torpedobootjager kreeg de opdracht om zich uit de slag terug te trekken om de getroffen Britse kruiser HMS Exeter te begeleiden naar de haven van Soerabaja.
De Hr.Ms. Witte de With werd in de haven van Soerabaja, op 1 maart 1942, getroffen door een vliegtuigbom. De bemanning heeft het schip vervolgens laten zinken in de haven.



Bron: Queen's Own Rifles of Canada Regimental Museum
Gepubliceerd op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=iPAHwZ53CoQ
Afbeelding 21 Afbeelding 22
Operatie Overlord
Hierboven zijn de vijf Normandische stranden aangegeven waar de Amerikaanse, Britse en Canadese troepen in de morgen van 6 juni 1944 aan land zijn gegaan.
De gehele landing operatie, genaamd "Overlord", is uitgevoerd in ongeveer 26 aanvalsgolven over een periode van 5 dagen. Maar tijdens de eerste drie aanvalsgolven moest, met het oog op de beperkte breedte van elk van de vijf stranden (ongeveer 10 km), het grote aantal manschappen (tienduizenden) groepsgewijs met landingsvaartuigen aan land worden gebracht met tussenpauzes van 5 à 10 minuten. De eerste golf ging ongeveer om 06:30 aan land. De eerste aanvalsgolven waren bedoeld om de Duitse kustverdediging uit te schakelen. Bij de opeenvolgende aanvalsgolven werd steeds zwaarder materieel aan land gebracht alsmede allerlei ondersteunende eenheden (zoals logistiek, vervoer, reparatie en medische verzorging.) Het was de bedoeling dat na de verovering van de stranden snel een aaneengesloten bruggehoofd gevormd kon worden vanwaaruit in een waaiervorm de groepen van geallieerde legers zich konden ontplooien om Frankrijk te bevrijden.

Jim Parks
De Canadese infanterie eenheid van Jim Sparks, "The Royal Winnipeg Rifles", is aan land gegaan op strand "Juno". Die eenheid maakte deel uit van een van de eerste aanvalsgolven. Jim Sparks behoorde tot een eenheid die 2 minuten voor de allereerste aanvalsgolf moest helpen om obstakels voor de kust te verwijderen die een belemmering vormden voor de landingsvaartuigen van de hoofdmacht. Daartoe zouden landingsvaartuigen worden gebruikt om bulldozers te vervoeren naar het strand om de obstakels weg te trekken. Hij zou dan met anderen de kabels van de bulldozers bevestigen aan die obstakels. Zijn eenheid werd in een aparte landingsvaartuig vervoerd met voertuigen aan boord die waren voorzien van mortieren. Daarmee zouden ze het vuur van Duitse stellingen kunnen beantwoorden om dekking te kunnen bieden aan de schoonmaakoperatie. Zijn eenheid werd echter door de Duitsers zwaar onder vuur genomen. De kogels floten om hun heen. Door dit hevige vuur werd er eerder, wat verder van de kust, tot het lossen van de lading overgegaan. De bullozers die werden gelost gingen echter verloren in het diepe water, alsmede de voertuigen die waren uitgerust met de mortieren en Jim Parks zelf ging kopje onder doordat hij werd overvaren door een landingsvaartuig en verdronk bijna met zijn 45 kilo aan uitrusting die hij bij zich droeg. Veel mensen om hem heen sneuvelden. Kogels en mortiergranaten sloegen in om hem heen. Maar hij heeft het met een aantal anderen overleefd op het strand daar. Andere eenheden, die na hem kwamen, hebben de obstakels kunnen verwijderen.

Jim Parks heeft soortgelijk ervaringen meegemaakt tijdens de strijd om de Schelde en tijdens de opmars naar Groningen en de bevrijding door zijn bataljon van het noordoostelijke gedeelte van de provincie. De gevechten bleken onverwacht hevig, de weerstand van de Duitsers was groot en goed georganiseerd. Er zijn veel slachtoffers gevallen aan geallieerde zijde, het percentage liep bij sommige vuurgevechten op tot tegen de 50%.
Tijdens de gestage opmars naar het noordoosten van Nederland werden de manschappen vaak begroet door een menigte van bijzonder dankbare en enthousiaste burgers. Ondanks het feit dat die menigte altijd een belemmering vormde in de strijd was het een enorme morele opkikker voor de manschappen die voortdurend werden geconfronteerd met dood en verderf die je ertoe kunnen brengen om je heel existentiële vragen te stellen over de zin van het leven.

Strand "Juno"
Canadese soldaten van de eerste aanvalsgolf bestormen het strand.
Een soldaat geeft ter geruststelling een schouderklop aan een soldaat voor hem waar de angst van zijn gezicht is af te lezen.


Reisplan voor de WWII veteranen
Afbeelding 23



Bronnen

  1. Omaha Beach landing table - June 6, 1944 - D-Day - Normandy landing
    https://www.dday-overlord.com/en/d-day/beaches/omaha-beach/landing-table

  2. Operation Overlord/Neptune, Force 'J' - Juno Beach, Juno Beach Landing Tables
    http://www.6juin1944.com/assaut/juno/tables.pdf

  3. Memory project pertaining Jim Parks
    The Canadian Encyclopedia
    https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/mpsb-jim-parks

  4. Liberation of the northeastern part of the Netherlands
    Traces of War
    https://www.tracesofwar.com/articles/4714/Liberation-of-the-northeastern-part-of-the-Netherlands.htm

  5. The quick liberation of the province of Drenthe
    https://www.liberationroute.com/pois/1590/the-quick-liberation-of-the-province-of-drenthe

  6. May 5th 1945 Liberation Day - Netherlands !
    https://12thfieldrca.ca/may-5th-1945-liberation-day-netherlands/



Voor vragen en opmerkingen kan een mailtje worden gestuurd naar:
sander.panhuyzen@planet.nl