Interneringskampen


Inleiding


Paginaoverzicht
  1. Inleiding

  2. Nederlandsch-Indië

  3. Maleisië (Singapore was in die tijd onderdeel van Maleisië)

  4. Birma en Thailand
    1. 3.1 Birma spoorweg

  5. Japan

  6. China

  7. Korea

  8. Hoofdstuk 7





1.Nederlandsch-Indië

Nederlandsch-Indië


Met dank aan Google Earth

Afbeelding 1.1
Tekst Tekst


Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 1.1
Tekst Tekst


Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 1.2
Pekanbaru spoorlijn
In dit overzicht is ook de beruchte Pekanbaru spoorlijn getoond.
Deze spoorlijn werd onder Japanse dwang door 102 000 zgn. romoesja's en 5000 westerse krijsgevangenen tussen mei 1944 en augustus 1945 gebouwd. Vanaf maart 1943 werden er al werkrachten geronseld en ingezet voor de voorbereidingen van de bouw van de spoorlijn.

Ongeveer 20 000 romoesja's en 700 krijgsgevangen zijn daarbij omgekomen. De leefomstandigheden waren minstens zo slecht als bij de Birma spoorweg.

De romoesja's werden voornamelijk geronseld op Java met medewerking van de leiders van de Indoneschische nationalistische beweging Mohammed Hatta en Soekarno. Dit gebaar was bedoeld om Japan gunstig te stemmen in het streven naar Indonesische afhankelijkheid. Echter door de Japanse bezetter zijn de romoesja's gebruikt als dwangarbeiders die werden mishandeld en moesten werken onder zeer zware arbeidsomstandigheden.

Aanvankelijk werden alleen romoesja's ingezet voor de bouw van de spoorlijn. Maar vanaf 14 mei 1944 werden ook krijgsgevangenen ingezet.

Hieronder (afbeelding 1.3) wordt een gedetailleerd overzicht getoond van de Pekanbaru spoorrlijn.

Overzicht van de arbeidskampen aan de 220 km lange Pekanbaroe - Moearo spoorlijn


Bron: 6 en 7

Afbeelding 1.3
Pekanbaru-spoorlijn
De beruchte Pekanbaru-spoorlijn, waarlangs zich 16 kampen bevonden.
Deze spoorlijn werd onder Japanse dwang door 102.000 zgn. romoesja's en 5000 westerse krijgsgevangenen tussen mei 1944 en augustus 1945 gebouwd. Vanaf maart 1943 werden er al werkkrachten geronseld en ingezet voor de voorbereidingen van de bouw van de spoorlijn.

Ongeveer 20.000 romoesja's en 700 krijgsgevangenen zijn daarbij omgekomen. De leefomstandigheden waren minstens zo slecht als bij de Birma-spoorweg.

Romoesja's
Romoesja is een Japans woord voor arbeider.
De romoesja's werden voornamelijk geronseld in Java met medewerking van de leiders van de Indonesische nationalistische beweging, Mohammed Hatta en Soekarno. Dit gebaar was bedoeld om Japan gunstig te stemmen in het streven naar Indonesische onafhankelijkheid. Echter, door de Japanse bezetter zijn de romoesja's gebruikt als dwangarbeiders die werden mishandeld en moesten werken onder zeer zware arbeidsomstandigheden.

Aanvankelijk werden alleen romoesja's ingezet voor de bouw van de spoorlijn. Maar vanaf 14 mei 1944 werden ook krijgsgevangenen ingezet.

De strategische waarde van de Pekanbaroe-spoorweg
De Pekanbaroe-spoorweg was van strategische betekenis voor het Japanse leger. Doordat de zeewateren niet veilig waren vanwege de aanwezigheid van de geallieerde oorlogsschepen, werd er gestreefd om allerlei transporten zoveel mogelijk over land, per trein, te laten plaatsvinden. In Midden-Sumatra bevonden zich een aantal kolenmijnen waarvan de opbrengst vanuit de haven van Padang kon worden vervoerd. Dit vormde een risico voor de Japanse transportschepen. Daarom was het noodzakelijk dat de kolen per trein naar Pekanbaru konden worden gebracht om vandaaruit per schip naar een haven in Maleisië te worden gebracht over de relatief nauwe zeestraat.

Verder was een spoorlijn tussen Padang en Pekanbaroe ook van militair strategische betekenis. Materiaal en legereenheden zouden snel verplaatst kunnen worden.

Een hachelijke onderneming
De aanleg was een hachelijke onderneming. De route die de Japanners hadden gekozen, was deels gebaseerd op verkenningen die door Nederlandse ingenieurs in 1920 zijn uitgevoerd. Hun verkenningen hadden o.a. betrekking op de route tussen Moearo en Luboek Ambatjang, een bergachtig gebied. Dit traject zou onderdeel uitmaken van een traject tussen Padang en Tembilihan, een haven aan de oostkust van Sumatra.
Er werd geschat dat de aanleg tussen Moearo en Luboek Ambatjang veel risico's met zich mee zou brengen, veel slachtoffers zou vergen en buitengewoon veel zou kosten. De aanleg werd in die tijd dan ook als economisch onverantwoordelijk beoordeeld.

De aanleg van de spoorlijn was op 15 augustus 1945 afgerond, op de dag van de Japanse capitulatie. De spoorweg heeft dan ook geen rol kunnen spelen in de Japanse oorlogsinspanningen. De spoorlijn zou misschien een functie hebben gehad als Nederland haar macht in Nederlands-Indië had kunnen herstellen. Maar na de soevereiniteitsoverdracht is veel infrastructuur in onbruik geraakt, omdat destijds de economische mogelijkheden niet konden worden benut door het nieuwe regime.


Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 1.4
Tekst Tekst


Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 1.4
Tekst Tekst


Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 1.6
Tekst Tekst

Nog te plaatsen: geografisch overzicht van de krijgsgevangenkampen op Flores

Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 1.7
Tekst Tekst





2.Maleisië


Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 2.1
Tekst Tekst





3.Birma en Thailand


Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 3.1
Tekst Tekst


3.1Birma spoorweg

Strategische betekenis van de Birma spoorlijn


Bron: ----------
Met dank aan Google Earth

Afbeelding 3.1.1
Op bovenstaande kaart zijn aangegeven de Japanse perimeter en de assen van de Japanse opmars in Thailand en Birma naar het front met India en China in juli 1942. Het terrein op de grens tussen Thailand en Birma was bergachtig, transport van troepen en goederen ging moeizaam. De spoorlijnnetwerken van Birma en Thailand waren niet met elkaar verbonden. De Birma spoorlijn die dwars door bergachtig terrein moest worden aangelegd moesten die twee netwerken met elkaar verbinden. Die verbinding zou het mogelijk maken om troepen en goederen vanuit Bangkok naar Birma te verplaatsen, dat was van grote militair strategische betekenis om de opmars aan het noordelijk front te kunnen volhouden.

In 1942 bleken de geallieerde troepen de Japanse opmars in het noorden van Birma reeds te kunnen tegenhouden. Vanaf dat moment waren de Japanse troepen gedwongen om een terugtrekkend gevecht te voeren. Men hoopte het tij te kunnen keren zodra de Birma spoorlijn in gebruik kon worden genomen.

In oktober 1942 werd begonnen met de constructie van de spoorlijn en op 25 oktober 1943 kwam deze gereed. Echter de aanvoer van goederen en troepen langs die lijn was onbetrouwbaar vanwege de talloze geallieerde bombardementen op de spoorbruggen.

Het menselijk leed dat gepaard ging met de constructie van de spoorlijn was enorm. Voor de constructie werden dwangarbeiders ingezet die bestonden uit 150.000 Aziatische burgers en 75 000 geallieerde soldaten. Er zijn ongeveer 90.000 burgers omgekomen en 12.000 geallieerde krijgsgevangenen.

Geografische context van de 415 km lange Birma spoorlijn


Bron: ----------

Afbeelding 3.1.2
Tekst Tekst

Birma spoorlijn tussen Non Pladuk en Thanbyuzayat


Bron: ----------

Afbeelding 3.1.3
Tekst Tekst

Overzicht van de arbeidskampen aan de 415 km lange Birma spoorlijn


Bron: 1, 3, 4 en 5

Afbeelding 3.1.4
Tekst Bij het aanklikken van de afbeelding hierboven wordt een vergroting getoond.

Lijst van de arbeidskampen aan de 415 km lange Birma spoorlijn

KmsKmsPlace name & alternate namesComment
4150NONG PLADUK Work from Thailand end of the Railway started here in June 1942
4132Konma
4105Ban Pong Mai, Ban Pong Starting point for prisoners arriving by train from Singapore
40213Rukke, Ruk Khe
38926Taruanoi, Tha Rua, Tarua Transit camp for prisoners from Singapore marching north
37639Tamoan,Tha Muang, Tamuang Base Camp for many railway workers at the end of construction.
37441Tung Tung
37243Kaorin, Kao Din
36649Tung Na Talea
36550Kanchanaburi Hospital Camp for F & H Forces
36451Kanchananburi, Kanburi Site of a WW2 Cemetery
35956Tha Makham, Tamarkan Site of "Bridge on the River Kwai" Construction started 26 October 1942
35758Chungkai Large Hospital here, now the site of a WW2 cemetery
34669Wang Yen,Wang Lan, Wanran
33778Ta Pon, Won Yen, Wang Yen
32788Ban Khao, Bangkao
31798Takiren, Tarkilen, Tha Kilen
307108Aruhiru, Arrow Hill, Arruhiru Wampo Double wooden viaduct
301114Wang Po, Wanpo, Wampo
290125Wan Yai
285130Tarso Tha Sao,Ta Soe - NAM TOK Railway ends 1978 Present Railway ends here
284131Tahsoa South H Force commenced work here on arrival from Singapore May 1943
276139Tochan Central Spring camp
268147Tampii, Tampines
263152Konyu Cutting Hellfire Pass Hellfire Pass
260155Hintoku, Hintok, Hin Tok
253162Kannyu Jungle Camp
247168Sai Yok, Kinsaiyok 3 Sub camps: labor, hostpital, cholera
243172Kinsai Yoku, Kinsaiyok Main Camp Waterfalls
234181Rinten, Rin Tin, Lin Thin
225190Kuiie, Kuei, Kui Ye, Kuye, Kui Yong
217198Hindato, Hindat Hot springs, Base camp for Group No.6
212203Purankasii, Brankassi, Prang Kasi, Brancali
197218Takunun, Tha Khanun, Takanun Lt-Col Pond's Australian group worked in this area
3 Sub camps: 1 base camp, 2 labor camps
192223Namuchonyai,Namajon, Namajo,
178237Tamuzyoku, Tamajo, Tamazyo, Tha Mayo
171244Tamurou Partu, Tamuronpato Hospital here run by Capt V Brand MC
165250Kurian Kurai, Krian Kri, Kreung Krai, Kroeng Krai
157258Kuitonta, Kurikonta
153262Konkoita, Konkuita, Concreeta
152.03262.97MEETING POINT OF RAILWAY Where groups working from Burma & groups working from the Thailand met. Railway joined here - 17 October 1943
142273Teimonta,Thingomtha, Timontar Pond's party built a large bridge here
133282Nikki, Nikhe, Nike HQ camp for 'F' Force
121294Sonkurai, Sinkurai, Songkla F' Force No 2 Camp for 1,600 British.
115300THREE PAGODAS PASS Thailand/Burma border
111304Changaraya F' Force No 5 Camp for 700 British.
105310Aungkannaung, Anganan
100315Anganan Regue 100 kilo Camp
95320Kyandou, Kyondaw Transit camp for 'F' Force sick moving to Hospital at Thanbaya. Many died here.
83332Apolan, Aperon, Aparaine Site of one of the seven steel railway Bridges in Burma.
78337Aparain, Takalin
72343Mezali, Mezari, Mesali
65350Kami-Mezali, "Upper Mezali"
61354Mezali, Ronsi, Ronshii
57358Taungzun, Tanzun,
53362Tambaya, Thanbaya, F' Force Hospital Camp
45370Ananrwin, Anakuin, Anaqueen
40375Betetaung, Bekitan, Beke Taung
30385Retpu, Repo, Rephaw Base Hospital for No.3 Group
24391Konnokoi
19396Rabao, Alepauk
14401Tettoko, Thetkaw
9406Uegare, Wagale
5410Kendau, Kandaw, New Shin) Thanbyuzayat Green Force commenced work 1st October 1942, the first to start work on the Burma end.
0.08414.92THANBYUZAYAT Base Hospital, Burma Base Camp - Work started Burma, End 1 Oct 1942

Bron: 8
Afbeelding 3.1.5





4.Japan

Nog te plaatsen: geografisch overzicht van de krijgsgevangenkampen in Japan
Afbeelding 4.1
Tekst Tekst





5.China

Nog te plaatsen: geografisch overzicht van de krijgsgevangenkampen in China

Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 5.1
Tekst Tekst





6.Korea

Nog te plaatsen: geografisch overzicht van de krijgsgevangenkampen in Korea

Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 6.1
Tekst Tekst





7.Hoofdstuk 7

Nog te plaatsen: ------------------

Bron: Japanse krijgsgevangenkampen
https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl
Met dank aan Google Earth
Afbeelding 7.1
Tekst Tekst





Afkortingen


Bronnen

  1. japansekrijgsgevangenkampen.nl
    Een website van de op 4 december 2023 te Groningen overleden Henk Beekhuis. Hij is 91 jaar geworden.
    https://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl/Birma-spoorweg.htm

  2. Geïllustreerde atlas van de Japanse kampen in Nederlandsch-Indië 1942-1945
    J. van Duin, W.J. Krijgsveld, H.J. Legemaate, H.A.M. Liesker, G.Weijers, E. Braches
    Tweede druk, 2001

  3. The Thai Train Guide: Walking The Death Railway: A Complete Guide
    https://www.thaitrainguide.com/death-railway/walking-the-death-railway/

  4. Birma-Siam-spoorweg
    https://nl.wikipedia.org/wiki/Birma-Siam-spoorweg

  5. List of Birma Railway Camps
    https://roaringreggienewton.online/camp/

  6. Pekanbaru Death Railway
    https://www.pekanbarudeathrailway.com/
    https://www.pekanbarudeathrailway.com/muaro-to-pekanbaru

  7. Sumatra Railway
    https://en.wikipedia.org/wiki/Sumatra_Railway

  8. The 2/29th Battalion A.I.F. Association
    A collection of maps relating to the journey of the 2/29th Battalion A.I.F.
    https://www.229battalion.org.au/maps



Site Map


Voor vragen en opmerkingen kunnen jullie een mailtje sturen naar:
sander.panhuyzen@planet.nl